सिसाखानीमा गिटी–माटो उत्खनन सुरु, स्थानीयवासी आन्दोलित
सविन लामिछाने/भञ्ज्याङ
तनहुँ : भिमाद नगरपालिका–७ स्थित सिसाखानीमा गिटी–माटो उत्खनन सुरु भएपछि स्थानीयवासी आक्रोशित बनेका छन् । विद्यान जोशीको स्वामित्वमा रहेको निजी जग्गामा नगरपालिकाको स्वीकृतिपछि क्रसर उद्योगले उत्खनन कार्य सुरु गरेको छ । तर, यसले वातावरणीय असर, धुलो, ध्वनि प्रदूषण र भौगोलिक असुरक्षाको कारण देखाउँदै स्थानीयहरूले तीव्र विरोध जनाएका छन् ।
भिमाद नगरपालिकाले शिवशक्ति ढुङ्गा, रोडा, बालुवा क्रसर उद्योग प्रा.लि. लाई कानुनी प्रक्रिया पूरा गरेर उत्खननको अनुमति दिएको बताइएको छ। उद्योगले हाल एकवटा एक्साभेटर र ६ वटा टिपर प्रयोग गरेर गिटी तथा माटो निकाल्ने कार्य गरिरहेको छ।
तर, स्थानीयवासीहरू यो प्रक्रियाबाट सन्तुष्ट छैनन् । स्थानीय शिलु ढकाल भन्छिन्, “पहिल्यै यस्तै उत्खननका कारण पहिरो गएको थियो। अहिले त हाम्रो गाउँ धुलो र हल्लाले भरिएको छ ।” उनले नगरपालिकामा पटक–पटक निवेदन दिए पनि कुनै सुनुवाइ नभएको बताइन् ।
अर्का स्थानीय केशव ढकाल भन्छन्, “उत्खनन सुरु गर्दा न त स्थानीयसँग सहमति लिइयो, न त वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कननै गरियो ।” उनका अनुसार, ४० घरधुरी उत्खननको प्रत्यक्ष प्रभावमा परेका छन् ।
यस विषयमा भिमाद नगरपालिकाका नगरप्रमुख दधिराज सुवेदीले भने, “गत वर्ष नै स्थानीय सरोकारवालासँगको छलफलपछि अनुमति दिइएको हो । सबै प्रक्रिया पुरा गरेर मात्र स्वीकृति दिइएको छ ।” उनका अनुसार, उद्योगले आवश्यक राजस्व तिरेको छ र कानुन अनुसार उत्खनन भइरहेको हो ।
हाल स्थिति नियन्त्रणमा राख्न प्रहरी समेत परिचालन गरिएको छ । नगरप्रमुख सुवेदीले समस्या समाधानका लागि स्थानीयवासीहरूसँग छलफल गर्न तयार रहेको बताएका छन् ।
उत्खननले वातावरण र जनस्वास्थ्यमा पर्ने दीर्घकालीन असरबारे विशेषज्ञहरूले पनि चासो व्यक्त गरिरहेका छन् ।
